نماد شناسی انیمه شاهکار شهر اشباح

یکی از مرموزترین آفریده های میازاکی کاراکتر ” بی چهره” است. نقاب او تنها چشم و دهان دارد؛ تمام چیزی که ما برای خوشحال یا غمگین به نظر رسیدن در جهانی ماشینی نیاز داریم. او از خودش صدایی ندارد و اگر حرف می زند تنها زمانیست که از صدای موجوداتی که بلعیده استفاده می کند.

بی چهره میتواند نامرئی شود، طلا تولید کند، هر موجودی را ببلعد، وحشی بشود، موقرانه رفتار کند و حتی همراه چیهیرو به سفر با قطار برود. او از طلا برای ایجاد طمع و فریب دیگران استفاده میکند و حتی طلاهایی که درست میکند بعد از مدتی به خاکستر تبدیل میشوند.

طیف رفتارهای او آنقدر گسترده است که هر چه بیشتر به او دقت کنید تنها چیزی که عایدتان می شود ” درک بهتر پیچیدگی” اوست و او همچنان راز می ماند. اما آیا آنطور که خیلی ها میگویند “بی چهره” تنها کاراکتری سرگردان و بی هدف توی این شاهکار است یا کاملا با معنی در انیمه حضور پیدا میکند؟

او تنها کسی است که وقتی هاکو طلسم نامرئی شدن را روی چیهیرو اجرا کرده ظاهرا میتواند او را ببیند و حتی نسبت به او کنجکاو می شود و به او خیره می شود. اگرچه انسان نیست اما جایی هم در جهان اشباح ندارد. آن طور که خودش می گوید او نه خانه ای دارد که به آنجا برگردد و نه خانواده ای دارد. او کاملا تنهاست. تنها چیزی که او می خواهد این است که چهیرو از او چیزی بخواهد و او آن را به او ببخشد.

با همه ی این ها دو جا در انیمه را میتوان کلید فهم ” بی چهره” دانست؛ یکی جایی که که او بعد از اینکه چیهیرو در ورودی را برایش بازمیگذارد و به نوعی دعوتش می کند تا بیاید داخل، حاضر میشود هرکاری برای چیهیرو بکند و هر چیزی را به او بدهد.

و جای دیگر زمانیست که با چیهیرو به سفر می رود و در خانه ی خواهر یوبابا میماند و حتی آنجا نخ هم میریسد. او آن قدر تنهاست که با دیدن کوچک ترین نشانه ای از محبت حاضر است برای چیهیرو هر کاری انجام دهد.

در خانه ی یوبابا او رفتاری وحشیانه از خود بروز می دهد و موجودات را بی اینکه اهمیت بدهد میبلعد اما در خانه ی خواهر یوبابا او آنقدر موقرانه غذا میخورد که فقط میتوان گفت یک پرنس است.

این دوگانگی چطور توجیه می شود؟ این موضوع را میتوان با این دیدگاه که جهان اطراف ما، ما را میسازد توضیح داد. در جهانی موقر ما رفتاری موقرانه خواهیم داشت و در جهانی مشوش رفتاری مشوش از خود بروز خواهیم داد.